-
1 zabierać
impf ⇒ zabrać* * *( brać ze sobą) to take; ( przynosić ze sobą) to bring; ( usuwać) to take away; ( podnosić) to pick up; (miejsce, czas) to take; (o autobusie, statku: mieścić) to take* * *ipf.1. (= odbierać) take ( coś komuś sth away from sb); nie zabieraj mu tego! don't take it away from him!; złodzieje zabrali mi portfel the thieves have taken my wallet.2. (= unieść) sweep away; powódź zabrała ze sobą wszystkie mosty the flood swept away all the bridges.3. (= brać ze sobą) take; nie zapomnij zabrać ze sobą parasolki don't forget to take your umbrella; zabrać dzieci na spacer take children for a walk; zabrać tajemnicę do grobu carry one's secret to the grave, take one's secret with one.4. (= przyprowadzić ze sobą) bring (along); zabierz go ze sobą na przyjęcie, dobra? bring him (along) to the party, will you?5. (ładunek, pasażerów) pick up; autobus był pełen i nie zabrał nas z przystanku the bus was full and didn't pick us up from the stop.6. (= mieścić) (o statku, autobusie) take; ten autobus nie może zabrać więcej pasażerów this bus can't take more passengers.7. (= usuwać, przenosić) take; zabrano go do szpitala he was taken to hospital; śmierć go zabrała death took him.8. (= zajmować) take up; zabierać komuś czas take up sb's time; nie powinno mi to zabrać więcej niż 5 minut it shouldn't take more than 5 minutes.9. speak; zabierać głos (na zebraniu, konferencji) take the floor.ipf.1. (= rozpoczynać) get down ( do czegoś to sth); zabierać się do wyjścia be getting ready to leave, be about to leave.2. pot. (= zaczynać stosować jakieś środki) get around (do kogoś/czegoś on sb/sth).3. pot. (= przyłączać się) come along ( z kimś with sb) ( somewhere); join ( z kimś sb) ( going somewhere); mogę się z wami zabrać na dworzec? will you give me a ride l. lift to the station?4. pot. (= wychodzić) get out; zabieraj się stąd! get out of here!; zabieraj tyłek! move l. shift your ass l. carcass!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zabierać
-
2 zajmować
impf ⇒ zająć* * *( powierzchnię) to occupy, to take up; (pokój, dom) to occupy; (miasto, kraj) to seize; ( wzbudzać ciekawość) to engage, PRAWO to distrain* * *ipf.1. (= wypełniać przestrzeń) occupy, take up; zajmować miejsce take a l. one's seat; zajmować miejsce komuś/sobie reserve l. keep a seat for sb/o.s.; zająć pierwsze/ostatnie miejsce come l. finish l. be first/last; zajmować stanowisko (= obejmować posadę) take a post; zająć stanowisko wobec kogoś/czegoś take a stand on sb/sth; zająć stolik take a table, sit at a table.2. (= wypełniać czas) occupy; zajmować komuś czas take up sb's time; ta praca domowa zajęła mi dwie godziny it took me two hours to do this homework; to mi zajmie chwilkę it will take me a second l. moment.3. (= brać w użytkowanie) take, occupy; zajmować dwa pokoje occupy two rooms.4. (= brać w posiadanie, zagrabiać) seize, capture.5. (= dać coś do roboty) occupy; zajmować kogoś employ sb's time; zajmij go czymś give him sth to do; zajmować dzieci zabawą occupy children with play.6. lit. (= zaciekawiać) interest, absorb.7. form. (= rekwirować) seize, distrain.8. ( o chorobach) (= rozprzestrzeniać się) affect, spread; choroba zajęła mu oba płuca the disease affected both his lungs.ipf.1. (= wykonywać, robić) do ( czymś sth); be busy doing ( czymś sth); czym się zajmujesz? what do you do?, what do you do for a living?; zajmować się czymś l. robieniem czegoś busy o.s. with sth l. doing sth.2. (= opiekować się) look after ( kimś sb); take care ( kimś of sb); zajmować się swoimi sprawami go about one's (own) business; zajmij się gośćmi why don't you take care of our guests.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zajmować
-
3 i|ść
impf (idę, idziesz, szedł, szła, szli) Ⅰ vi 1. (kroczyć) to go, to walk- iść na piechotę a. piechotą to go on foot- doktor idzie do swojego gabinetu the doctor is going to his surgery- idź do domu go home- szedł wolno, powłócząc nogami he was walking slowly, dragging his feet ⇒ pójść2. (przemieszczać się) chmury szły nisko the clouds passed low in the sky- konie szły truchtem/galopem the horses were trotting/galloping- bezradnie patrzyli, jak ich rzeczy idą na dno they looked on helplessly as their things went under ⇒ pójść3. (udać się w jakimś celu) to go- iść na mecz to go to (see) a match- iść na film to go to (see) a film- iść na koncert to go to a concert- iść po zakupy to go shopping- iść popływać/pojeździć na nartach to go swimming/skiing- idź po lekarstwa dla babci go and buy grandma’s medicine/pills- bała się iść na zastrzyk she was afraid of having a. going for an injection- powinieneś iść do lekarza you ought to go to a. go and see a doctor- idę dziś z wizytą do cioci I’m visiting my aunt today- idę do koleżanki I’m going to visit my friend- iść do szpitala/więzienia to go into hospital/to prison- robi się późno, idź do łóżka it’s getting late, go to bed4. (odbywać się) to go; [film, przedstawienie, słuchowisko] to go out- najpierw szły wiadomości sportowe pot. the sports news came first- program idzie na żywo pot. the programme is going out live- przypomina postać z filmu, który szedł niedawno w telewizji pot. he resembles a character from a film that was recently shown on TV- nikt się nie pchał, wszystko szło sprawnie there was no pushing or shoving, everything went smoothly- na początku interes szedł dobrze pot. at the beginning business was going a. went well- nie wszystko szło po jej myśli not everything went as she would have liked- w szkole nauka szła mu kiepsko pot. he didn’t do well at school- „jak ci idzie?” – „w porządku” pot. ‘how’s it going?’ – ‘okay’ pot.- nie szło mu jakoś to malowanie pot. the painting seemed to take him a long time5. (nadciągać) to approach- idzie burza there’s a storm coming, a storm is approaching- idzie na nas wyż ze wschodu a high is approaching us from the east- szła wysoka fala powodziowa a high flood wave was approaching6. przen. (dochodzić) [zapach, dźwięk] to come- światło idące ze środka budynku the light coming from the house- klekot szedł od strony pałacu the clatter came from the direction of the palace- z Berlina idą niepokojące komunikaty there are disturbing reports (coming) from Berlin7. (funkcjonować) to run, to work- maszyny idą pełną parą the machines are running a. working at full speed- zegar za szybko idzie the clock’s fast8. (być przeznaczonym) to go- większość dochodów szła na jedzenie i lekarstwa most of his/her earnings went on a. were spent on food and medicine- stare gazety idą na makulaturę (the) old newspapers go for recycling- wiele dzieł sztuki idzie pod młotek many works of art are going under the hammer- po sezonie narty idą w kąt when winter’s over, the skis go back in the cupboard ⇒ pójść9. (ciągnąć się) [droga, szlak] to run- tory idą przez las the (railway) track a. line runs through a forest- wzdłuż muru szedł napis: zwyciężymy there was an inscription running along the wall: we shall overcome- domy szły rzędem wzdłuż ulicy the houses lined the street10. (o planach, zamierzeniach) to go- iść na studia to go to university- nikt z nas nie idzie na medycynę none of us is going to study medicine- powinna szybko skończyć szkołę i iść do pracy she should leave school as soon as possible and find a job- iść na lekarza/nauczyciela pot. to study to become a doctor/teacher- była dumna, że syn idzie do dyplomacji she was proud that her son was to be a diplomat- tylko głupi idzie do łopaty pot. manual work is for those without brains- iść za kogoś (za mąż) to marry sb- po co było jej za niego iść? what did she (go and) marry him for?- chce, żeby córka szła za mąż s/he wants her daughter to get married a. find a husband ⇒ pójść11. przest. (postępować) to follow- chciała iść śladem matki i zostać naukowcem she wanted to follow in her mother’s footsteps and become a scientist- czy teatr ma brać wzory z kina, czy iść własną drogą? should the theatre imitate the cinema or go its own way?- iść z duchem czasu to move with the times- iść za kimś to follow sb- iść za porywem serca to listen to a. follow one’s heart ⇒ pójść12. (zbliżać się) to approach, to come- idą święta Christmas/Easter is approaching- idzie ciepła jesień a warm autumn is ahead of us a. on its way- chyba idzie na deszcz it looks as though it’s going to rain, it looks like rain- ile dziecko ma lat? – idzie mu piąty rok pot. how old is the child? – s/he’s getting on for five13. (mijać) to go by- czas idzie nieubłaganie naprzód time goes marching on- tego lata szły naprzemian dni słoneczne i deszczowe this summer it was sunny one day and rainy the next14. kryt. (występować w danej ilości) iść w coś to amount to sth- odszkodowania idące w miliony złotych damages amounting to millions of zlotys- nakłady jego książek szły w setki tysięcy egzemplarzy his books were sold in editions of hundreds of thousands ⇒ pójść15. pot. (być sprzedawanym) to sell- w tym roku ta literatura nie idzie this kind of fiction isn’t selling well this year- po ile idą dziś dolary? what’s the going rate for the dollar today?Ⅱ v imp. pot. (udać się) nie idzie czegoś zrobić sth can’t be done- to był człowiek, z którym nie szło pracować s/he was a (really) difficult person to work with- piekielnie zimno, ale idzie wytrzymać it’s freezing outside, but it’s not unbearable■ a co za tym idzie… and, following on from this/that…; and consequently a. in consequence… książk.- idzie mu/jej o coś he/she means a. intends sth- idzie mu o zdobycie władzy he means a. intends to seize power- był świadom stawki, o którą szło he was aware of the stakes involved- iść na coś to agree to sth- iść na współpracę z wrogiem to agree to collaborate with the enemy- iść na kompromis to reach a compromise- iść sobie to go away- iść w zapomnienie a. niepamięć to be forgotten- iść w górę/dół to go up/down- wstąpił do partii i szybko szedł w górę he joined the party and advanced rapidlyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > i|ść
-
4 ulęgał|ka
f Bot. (owoc) snow pear■ przebierać w kimś/w czymś jak w ulęgałkach to take one’s sweet time (about) deciding on sb/sth a. choosing sb/sth pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ulęgał|ka
-
5 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
6 miejsc|e
Ⅰ n 1. sgt (wolna przestrzeń) room, space (na coś a. dla czegoś for sth)- na regałach jest jeszcze dużo wolnego miejsca there’s still plenty of room on the bookshelves- dla wszystkich nie starczy miejsca there won’t be enough room for everybody- na parkingu nie ma już miejsca the car park is already full- robić komuś miejsce to make room for sb- przesunął się, robiąc mi miejsce he moved over, making room for me- ta szafa zabiera zbyt dużo miejsca this wardrobe takes up a. occupies too much space- mało miejsca poświęcał jej w swoich myślach he gave her little thought- wkrótce jej miejsce w twoim sercu zajmie inna dziewczyna another girl will soon take her place in your heart- nie mam już miejsca na deser I’ve got no room left for (any) dessert- na miejscu werandy wybudowano taras a terrace has been built in place of the porch- miejsce postoju taksówek a taxi rank- od dawna nie pokazywał się w miejscach publicznych he hasn’t appeared in public for a long time- tu jest miejsce na ognisko here is a place for a bonfire- twoje miejsce jest przy nim przen. your place is by his side- teatr to jest miejsce dla niej przen. the theatre is the right place for her- to nie miejsce na takie rozmowy przen. this isn’t the place for such conversations- w wojsku nie ma miejsca dla tchórzy przen. there’s no room in the army for cowards- nie ma dla mnie miejsca w tym towarzystwie przen. I don’t belong in such company3. (na ciele) w którym miejscu pana boli? tell me where it hurts- smarować maścią bolące miejsca to apply (an) ointment to the sore places4. (w tekście, wypowiedzi) place- proszę czytać od tego miejsca start reading from this place a. here, please- w którym miejscu skończyliśmy? where did we stop?- wiele miejsca poświęcono obronie praw człowieka a lot of space has been given to the human rights campaign5. (dla jednej osoby) place, seat- po koncercie słuchacze powstali z miejsc after the concert the audience rose from their seats- goście zajęli miejsca przy stole the guests took their places a. seats at the table- pierwsze miejsce przy stole the top of the table- miejsce przy oknie a window seat- wszystkie miejsca siedzące były zajęte all the seats had been taken- przepraszam, czy to miejsce jest wolne? excuse me, is this seat free?- zajmij mi miejsce! save me a place!- w pociągu nie ma wolnych miejsc the train is full up- miejsce stojące standing room- pociąg z rezerwacją miejsc a train with reserved seats only- zamienić się z kimś miejscami to change places with sb- miejsce postojowe a parking space- wolne miejsce w hotelu a vacancy6. sgt (określony punkt) spot- musimy dotrzeć na miejsce przed zmrokiem we have to get there before dusk- kierowca poniósł śmierć na miejscu the driver was killed on the spot- przebierał nogami w miejscu he was marking time- winda nie mogła ruszyć z miejsca the lift couldn’t start- zapakować, czy zje pani na miejscu? here or to take away?7. (pozycja) place, position- zająć pierwsze/drugie miejsce w konkursie to take the first/second place in a contest- Nepal zajmuje jedno z czołowych miejsc na liście najbiedniejszych krajów świata Nepal ranks high on the list of the poorest countries in the world8. (stanowisko) job- tworzyć nowe miejsca pracy to create new jobs- brakuje miejsc pracy dla absolwentów there’re no vacancies for graduates- kiedyś zajmiesz moje miejsce w zarządzie one day you’ll take my place on the board- partia zdobyła 35 miejsc w parlamencie the party won 35 seats in Parliament9. książk. (w języku urzędowym) place- miejsce pracy a place of employment, a workplace- miejsce urodzenia/zamieszkania a birthplace/dwelling place10. Mat. decimal place- wynik obliczono z dokładnością do pięciu miejsc po przecinku the result has been given correct to five decimal placesⅡ miejscami adv. in places, in parts- miejscami las robił się rzadszy the forest was getting thinner in places- śnieg leżał miejscami na polach there were only patches of snow on the ground- miejscami film był nudny the film was boring in partsⅢ z miejsca adv. pot. right away, right off- □ miejsce artykulacji Jęz. place of articulation- miejsce dziesiętne Mat. decimal place- miejsce geometryczne Mat. locus- miejsce kultu Relig. place of worship■ być a. znajdować się na swoim miejscu to be in its place- takie zachowanie/taki komentarz nie jest na miejscu this behaviour/comment is out of place- trafić w czyjeś czułe miejsce to touch sb on the raw- mieć miejsce książk. to take place, to occur- na twoim miejscu postąpiłbym tak samo if I were in your place I would do the same thing- postaw się na moim miejscu put yourself in my place a. shoes- na miejsca! Sport on your marks GB, on your mark US- nie pora i nie miejsce książk. (this is) neither the time nor the place- nie ma miejsca na coś there’s no time for sth- nie móc sobie znaleźć miejsca not to know what to do with oneself, not to know where to put oneself- nie zagrzać (długo) miejsca not to stay long- ruszyć z miejsca to get off the ground- siedzieć na miejscu pot. to stay at home- stać a. dreptać w miejscu to go a. run round in circles- w miejscu local (in internal mail)- wrócić na swoje miejsce to spring back- zajmować a zająć miejsce kogoś/czegoś to take the place of sb/sth- znać swoje miejsce to know one’s placeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > miejsc|e
-
7 krok
m (G kroku) 1. (stąpnięcie) step; (odgłos) footstep- zrobić dwa kroki to przodu/do tyłu to take two steps forward/back- stawiać duże/małe kroki to take big/small steps- zbliżać się wielkimi krokami [osoba] to walk fast (do kogoś/czegoś toward(s) sb/sth); przen. [dzień, termin] to approach rapidly- stawiać pierwsze kroki [dziecko] to take one’s first steps; przen. [firma, nauka] to be in its infancy- stawiać pierwsze kroki jako polityk przen. to take one’s first steps in the world of politics- usłyszeć czyjeś kroki to hear sb’s footsteps- iść krok za krokiem to go step by step a. one step at a time- robić coś krok za krokiem a. krok po kroku to do sth step by step a. one step at a time- krok po kroku zdobyłem jej zaufanie little by little, I won her trust- iść za kimś krok w krok to dog sb a. sb’s footsteps, to follow sb (about a. around everywhere)- iść przy kimś krok w krok to walk in step with sb- na każdym kroku a. co krok widać było ślady wojny the traces of war were visible at every turn- ani kroku (dalej)! don’t move!2. (sposób chodzenia) walk, step; (tempo chodzenia) pace- iść szybkim/wolnym krokiem to walk at a fast/slow pace- przyspieszyć/zwolnić kroku to speed up/slow down- mieć sprężysty/żołnierski krok to walk with a springy/soldierly step- dotrzymywać komuś/czemuś kroku to keep up with sb/sth także przen.- równaj krok! (rozkaz wojskowy) get in step!- krok defiladowy the goose-step- iść krokiem defiladowym to (do the) goose-step3. zw. pl (w tańcu) step zw. pl- uczyć się kroków walca/tanga to learn the steps of the waltz/tango- mylić krok w tańcu to be a. dance out of step4. (posunięcie) step- podjąć stosowne/stanowcze kroki to take appropriate/decisive steps- skłonić kogoś do desperackiego kroku to induce sb to make a desperate move- zdecydować się na ryzykowny krok to decide to make a risky move- ważny krok w walce z terroryzmem a major step forward in the fight against terrorism- uczynić krok ku zgodzie to take a step toward(s) reconciliation- ktoś musi uczynić pierwszy krok someone has to take the first step- krok wstecz w procesie pokojowym a step backward(s) in the peace process- milowy krok a giant step- to odkrycie było milowym krokiem w rozwoju współczesnej nauki this discovery was a giant step in the development of modern science- znałem jej każdy krok I was aware of her every move5. przen. (odległość) mieszkać o parę kroków od czegoś to live (just) a stone’s throw (away) from sth- to dwa kroki stąd it’s just around the corner; it’s just a hop, skip, and jump from here pot.- jesteśmy o krok a. dzieli nas krok od zwycięstwa victory is just around the corner- stąd już tylko krok do rewolucji from there its one step to revolution- nie odstępować kogoś na krok to follow sb everywhere- sprawa nie posunęła się nawet na a. o krok things have gone (absolutely) nowhere, things have not moved ahead at all- on nie ustąpi ani na krok he won’t budge an inch6. (część ciała, spodni) crotch- być ciasnym w kroku [spodnie, bielizna] to be tight in the crotch- spodnie cisną a. uwierają mnie w kroku my trousers are tight in the crotch- □ krok łyżwowy Sport ski skating* * *podejmować (podjąć perf) kroki w celu... — to take steps lub measures to...
iść powolnym/żwawym/szybkim krokiem — to walk at a slow/brisk/quick pace
przyśpieszyć ( perf) kroku — to speed up
dotrzymywać (dotrzymać perf) komuś kroku — to keep pace with sb
* * *mi1. (= stąpnięcie) step; ( ciężki) plod, tramp; (= sposób chodzenia) gait, walk; krok defiladowy parade step; niepewny krok unsteady gait; równać krok fall into step; dotrzymywać komuś kroku t. przen. keep pace with sb; chodzić za kimś krok w krok follow sb around, dog sb's footsteps; posuwać się krok za krokiem go step by step; przyspieszać/zwalniać kroku speed up/slow down; skierować dokądś swoje kroki turn one's steps somewhere; wlec się żółwim krokiem lag on l. move at a snail's pace; od miłości do nienawiści tylko jeden krok there's a thin line between love and hate; ani kroku dalej! freeze!, hold it right there!; nie idę ani kroku dalej! I'm not going l. moving a step further!2. (= odcinek drogi) step; być o krok od be one step away from; co krok at every step, every step of the way; dwa kroki stąd within a stone's throw of here; nie ruszyć się ani na krok not to move a step; spotykać coś na każdym kroku l. co krok encounter sth at every step l. every step of the way; wielki/milowy krok naprzód/wstecz a great/enormous step forward/back.3. (= działanie) step; desperacki/fałszywy krok desperate/false step; krok po kroku step by step; podjąć konieczne/pilne kroki take necessary/urgent steps; podjąć odpowiednie kroki (prawn.) take due steps; zrobić pierwszy krok take the first steps.4. pot. ( część ubrania) crotch.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > krok
-
8 zab|rać
pf — zab|ierać impf (zabiorę — zabieram) Ⅰ vt 1. (odebrać) to take (away)- zabrała koleżance lalkę/książkę she took her friend’s doll/book away- powódź zabrała cały nasz dobytek the flood has washed away all our possessions2. (wypełnić) przepraszam, że zabrałam ci tyle czasu sorry for taking up so much of your time- przeczytanie tej notatki/sprawdzenie tego w Internecie nie zabierze ci dużo czasu reading this note/looking up the information on the Internet won’t take up much of your time- przygotowanie obiadu/zrobienie zakupów zazwyczaj zabiera mi około godziny preparing dinner/doing the shopping usually takes me about an hour- ta kanapa/to biurko zabiera zbyt dużo miejsca this sofa/desk takes up too much space3. (wziąć ze sobą) to take- zabrać dzieci do parku/na spacer to take the children to the park/for a walk- nie zapomnij zabrać ze sobą aparatu fotograficznego don’t forget to take the camera with you- prom zabrał wszystkich pasażerów the ferry took all the passengers- psiakość, zapomniałam zabrać parasolki pot. gosh, I’ve forgotten to bring an umbrella pot.4. (usunąć) to take away, to remove; (przenieść) to take, to move- zabierz stąd swoje rzeczy take your things away- zabrała kwiaty z balkonu do pokoju she moved the plants from the balcony into the room- pogotowie zabrało chorego do szpitala the ambulance took the sick person to hospital- wojna zabrała mu rodziców his parents died in the war- Bóg zabrał go do siebie książk. God has taken him away5. (pozbawić wolności) to take (away)- zabrać kogoś do niewoli/więzienia to take sb into captivity/to prisonⅡ zabrać się — zabierać się 1. (zacząć coś robić) zabrać się do czegoś/robienia czegoś to get down to sth/doing sth- lepiej zabierzmy się do sprzątania/odpisywania na listy we’d better get down to doing the cleaning/answering letters- zabierajmy się do wyjścia let’s start getting ready to leave2. pot. (energicznie zająć się) zabrać się za kogoś to take sb in hand- muszę się za siebie zabrać I must do something about myself3. pot. (pójść, pojechać razem) to come along- idziecie do kina? mogę się zabrać z wami? are you going to the cinema? may I come along?- zabrał się jakimś samochodem do najbliższego miasta he got a lift to the nearest town4. pot. (wsiąść) to get on- nie zabrał się do tramwaju, taki był tłok he didn’t get on the tram because it was so crowded5. pot. (odejść) to clear off- zabieraj się stąd, ale już! clear off, and now!- zabrać się z tego świata euf. to depart from this worldThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zab|rać
-
9 mieć
( posiadać) to havemieć coś na sobie — to have sth on, to be wearing sth
mam! — ( rozumiem) (I) got it!, ( składać się z czegoś) to have
kwadrat ma cztery boki — a square has four sides, (zmartwienie, trudności, grypę, operację) to have
mieć coś przeciw czemuś — to have sth against sth, ( z różnymi dopełnieniami) to have
mieć ochotę na coś/zrobienie czegoś — to feel like sth/doing sth, ( dla wyrażenia powinności) to be supposed to, to be to
masz spać — you're supposed to be sleeping, ( dla wyrażenia zamiaru) to be going to
nie ma — ( liczba pojedyncza) there's no; ( liczba mnoga) there are no
nie ma co czekać/żałować — there's no use waiting/regretting
cudów nie ma — pot miracles (simply) don't happen ( z imiesłowem biernym)
* * *ipf.1. (oznacza posiadanie, cechę, związek z czymś l. kimś, władzę nad czymś) have, have got; mieć coś na sobie have sth on; masz dużo pieniędzy/czasu you have l. you've got a lot of money/time; mieć niebieskie oczy have blue eyes; czy masz samochód? do you have a car?; have you got a car?; nie mam przy sobie pieniędzy I have l. I've got no money on me; masz przy sobie paszport? do you have your passport with you?; mam pomysł I have an idea; nie mam pojęcia, o czym mówisz I have no idea what you're talking about; mam brata i siostrę I have a brother and a sister; co masz w ręce? what are you holding in your hand?; mieć dużo do zrobienia have a lot to do; mieć coś do powiedzenia have sth to say; mieć coś do dyspozycji have sth at one's disposal; mam sprawę do załatwienia I have some business to do; nie mam na nowy samochód pot. I cannot afford a new car; masz jeszcze pięć minut you still have five minutes; mam teraz wykład I'm lecturing right now; mam gości I am having guests; ona ma kochanka she has a lover.2. ( w różnych utartych zwrotach) mam już dość I've had enough; mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be fed up with sb/sth; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; mieć coś za sobą have sth over; mieć coś z głowy pot. be rid of sth; czy masz coś przeciwko mnie? do you have something against me?; mieć coś komuś za złe hold sth against sb; mieć z kimś/czymś do czynienia deal with sb/sth; mam z kimś na pieńku pot. have a bone to pick with sb; mieć w czubie pot. be tipsy; mieć fioła l. bzika żart. be crazy, have a bee in one's bonnet; mieć coś w nosie pot. not give a hoot about sth; mieć coś w dupie wulg. not give a shit about sth; ona ma to do siebie, że... it is characteristic of her that...; mieć z kimś dziecko have a child with sb; mam cię w garści I have you on toast; mieć kogoś w kieszeni have sb in one's pocket; mieć głos have the floor; mieć znajomości have connections; mieć kogoś/coś na oku keep an eye on sb/sth; mieć coś na sumieniu have sth on one's conscience; mieć coś na uwadze l. w pamięci bear sth in mind; mieć coś na myśli have sth in mind; co masz na myśli? what do you mean?; mieć czelność coś zrobić have the cheek to do sth; mieć czyste ręce have clean hands; mieć czyste/nieczyste sumienie have a clear/guilty conscience; mieć coś pod ręką have sth at hand; mieć coś w zanadrzu have sth up one's sleeve; mieć szczęście/pecha be lucky/unlucky; nie mieć grosza przy duszy be penniless, be broke.3. (choroby, dolegliwości) mieć odrę have measles; mieć kaszel have a cough; mieć zakatarzony nos have a running nose.4. pot. (= uwieść, odbyć stosunek seksualny z) have (sb); czy już ją miałeś? have you had her yet?5. ( w wykrzyknikach) masz! (= proszę!) here you are!; a masz! take this!; masz za swoje get your desert!; mam cię! I got you!; gotcha!; masz ci los! too bad!6. (dane osobiste, wymiary itp.) mam na imię Tomasz my name is Thomas; ile masz lat? how old are you?; ona ma siedemnaście lat she's seventeen years old; ta łódź ma pięć metrów długości this boat is five meters long; mam metr osiemdziesiąt wzrostu I am one hundred and eighty centimeters tall; godzina ma sześćdziesiąt minut there are sixty minutes in an hour; pociąg ma dziesięć minut spóźnienia the train is ten minutes late.7. mieć miejsce happen, occur, take place.8. ( z przeczeniem i zaimkiem) nie mieć co jeść have nothing to eat; nie mam co ze sobą zrobić I don't know what to do with myself; nie mieć gdzie się podziać have no place to go; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose.9. (z przeczeniem w trzeciej osobie czasu teraźniejszego: oznacza brak l. nieistnienie) jej tu nie ma she isn't here; nie ma tu nikogo there's nobody here; nie ma co płakać there's no need to cry; it's no use crying; nie ma to jak w domu! (there's) no place like home!; nie ma sprawiedliwości na tym świecie there is no justice in this world; nie ma mnie dla nikogo tell everyone I am out; nie ma deszczu there's no rain; it isn't raining; nie ma jej w domu she's not at home; she's out; nie ma sprawy no problem.10. ( wyraża powinność) be to, be supposed to; co mam teraz zrobić? what am I supposed to do now?; mam wyjechać o czwartej I am to leave at four; to mam być ja? is this supposed to be me?; mam przyjechać czy nie? should I come or not?; czas miał pokazać, że... time was to show that...; co ma wisieć, nie utonie if you're born to be hanged you shall never be drowned.12. (wyraża spełnienie, ukończenie) mieć coś zrobione have sth done; mam zebrane materiały I have some materials collected.13. ( wyraża przypuszczenie) miałbym żałować tego? should I regret it?; gdybym miał wybierać... if I were to chose...ipf.1. (= czuć się) be; jak się masz? how are you?; on ostatnio ma się nie najlepiej he hasn't been well lately; masz się teraz z pyszna you have to pay the devil now.2. ( wyraża stan rzeczy) ma się na deszcz it's going to rain; sprawy tak się mają the things are going like this; this is how the matter stands; dzień ma się ku końcowi the day is drawing to an end.3. (= uważać się) za kogo ty się masz? who do you think you are?4. ( w utartych wyrażeniach) mieć się na baczności przed kimś/czymś beware sb/sth; mieć się ku sobie be attracted to each other; ma się rozumieć sure, certainly, of course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mieć
-
10 kiedy
Ⅰ pron. 1. (pytajny) when- kiedy wrócisz? when will you be back?- kiedy jest koncert? when is the concert?- kiedy kupiłeś ten samochód? when did you buy the car?- nie pamiętam, kiedy go ostatni raz widziałem I don’t remember when I last saw him- nie zauważyłem, kiedy wszedł I didn’t notice when he came in- od kiedy since when, (for) how long- wiem, że on mnie zdradza, ale nie wiem, od kiedy I know he’s unfaithful to me, but I don’t know since when- od kiedy to z ciebie taki znawca? iron. since when have you been such an expert? iron.- „od kiedy się znacie?” – „od roku” ‘how long have you known each other?’ – ‘for a year’- od kiedy ci mówię, żebyś się ustatkował! how long have I been telling you to settle down!- do kiedy until when, by when- do kiedy obowiązywał ten zakaz? until when was this ban in force?, how long was this ban in force (for)?- „biorę urlop” – „od kiedy do kiedy?” ‘I’m taking some leave’ – ‘from when until when?’- do kiedy skończysz tłumaczenie? when will you finish the translation (by)?- na kiedy to ma być gotowe? when does it have to be ready (by)?- nie wiem, na kiedy są te bilety I don’t know when a. which day these tickets are for- kiedy to się wraca do domu! już prawie północ what time do you call this for getting in? – it’s almost midnight pot.2. (względny) (w trakcie) as, while; (po) when- kula dosięgnęła go w chwili, kiedy wsiadał do samochodu the bullet hit him as a. when he was getting into the car- kiedy oglądali mecz, ktoś zadzwonił do drzwi as a. while they were watching the match, someone rang the bell- przyjdę po ciebie, kiedy skończę pracę I’ll call for you when I finish work- od kiedy go poznała, wiele zmieniło się w jej życiu her life has changed a great deal since she met him- kiedy się porówna programy obu partii, to... if a. when you compare the programmes of the two parties...- wtedy, kiedy when- zawsze włącza radio wtedy, kiedy chcę sobie poczytać he always turns the radio on when I want to read- w dniu, kiedy... on the day when...- zimą, kiedy jest mróz in winter, when there are sub-zero temperatures- teraz, kiedy... now that...- teraz, kiedy najgorsze jest już za nami now that the worst is behind us- kiedy tylko przyszedł, zabrał się do sprzątania as soon as he came, he started cleaning- kiedy tylko mam czas, chodzę na spacery whenever I have (the) time, I go for walks3. pot. (nieokreślony) some time, one day; (w pytaniu) ever- zabierz mnie kiedy ze sobą take me with you some time a. one day- widziałeś go kiedy? have you ever seen him?Ⅱ conj. 1. (tymczasem) when, whereas; (jednak) when, if- dyskutują, kiedy tu trzeba szybko podjąć decyzję they’re talking all the time, when what we need is a quick decision- dużo zarabia, cóż, kiedy wszystko przepuszcza he earns a lot, but what of it if a. when he blows it all? pot.2. pot. (skoro) if, when- kiedy jesteś taki ciekawy, to... if you really want to know,... iron.- jak mam się uczyć, kiedy nie mam tej książki how am I to study when a. if I haven’t got the book?- „miałeś posprzątać w swoim pokoju” – „kiedy już posprzątałem” ‘you were supposed to tidy up your room’ – ‘but I’ve already done it’■ kiedy indziej some other time- kiedy niekiedy now and then, from time to time- mało a. rzadko kiedy rarely, hardly ever- rzadko kiedy są tu takie tłumy it’s rare for there to be such a crowd here- (on) rzadko kiedy pisze he hardly ever writes* * *1. pron 2. conjwhen, as; ( podczas gdy) whilekiedy tylko wstałem, on usiadł — as soon as I stood up, he sat down
teraz, kiedy jesteśmy razem... — now that we are together...
nie wiem, kiedy to się stało — I don't know when it happened
* * *adv.when; kiedy się zobaczymy? when do we meet next?; kiedy bądź whenever, any time; kiedy indziej some other time; kiedy tylko as soon as; rzadko kiedy hardly ever; od kiedy? since when?; do kiedy? till when?; na kiedy? by when?conj.1. (= gdy) when; kiedy już byłem gotowy when I was (finally) ready, once ready; spałem już, kiedy zadzwonił telefon I was sleeping, when the phone rang.2. (= skoro) as, since; kiedy już zdecydowałeś się na ten wyjazd, nie zapomnij o ubezpieczeniu as you decided to take this trip, don't forget about the insurance.3. (= podczas gdy) while.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kiedy
-
11 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
12 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
13 życi|e
n sgt 1. (proces) life- życie na ziemi life on earth- poszukiwanie form życia w kosmosie the search for life forms in the universe- wiosną budzi się życie in spring everything comes to life2. (egzystencja) life- uratować komuś życie to save sb’s life- zamach na życie cara an attempt on the tsar’s life- pożegnać się a. rozstać się z życiem to depart this life- odebrać sobie życie to take one’s (own) life- stracić życie to lose one’s life- jej syn przypłacił to życiem her son paid for it with his life- ujść z życiem to escape with one’s life- ten błąd kosztował ją życie that mistake cost her her life- oddać za kogoś/coś życie to lay down a. give one’s life for sb/sth książk.- pozostawać przy życiu to remain alive- lekarze utrzymywali pacjenta przy życiu przez dwie doby the doctors managed to keep the patient alive for two days- tylko praca trzyma go przy życiu work is the only thing that keeps him going pot. a. keeps him alive- nieliczni pasażerowie pozostali przy życiu the few surviving passengers3. (okres od narodzin do śmierci) life, lifetime- nigdy w życiu nie widziałam czegoś takiego I’ve never seen anything like it (in my life)- już za życia był postacią legendarną he was a legend in his own lifetime- za życia babci to było nie do pomyślenia it was unthinkable in grandma’s time- kalendarium życia poety significant dates in the poet’s life- całe swoje dorosłe życie spędził w tym mieście he spent his entire adult life in this town- cieszyć się życiem to enjoy life- używać życia to live life to the full- ułożyć sobie życie na nowo to make a new life for oneself- nadawać sens czyjemuś życiu to give sb’s life meaning- styl życia a lifestyle, a way of life- szkoła przystosowuje dzieci do życia the purpose of a school is to adjust children to social life- życie duchowe/seksualne/zawodowe sb’s spiritual/sex/working life- wtrącać się w czyjeś życie to interfere in sb’s affairs a. life- urządzić sobie życie to arrange one’s life- mieć łatwe/trudne życie to have an easy/a hard life- życie go nie rozpieszcza his life is not all roses4. (utrzymanie) living- zarabiać na życie to earn a living, to make one’s living- zarabia na życie malowaniem portretów he makes his living painting portraits- poziom życia the standard of living, living standards- ludzie pozbawieni środków do życia people deprived of a means of livelihood- ledwo mu starcza na życie he barely has enough to live on- życie w stolicy jest bardzo drogie life in the capital is very expensive- pieniądze na życie housekeeping (money)5. (rzeczywistość) (real) life- tak jest w teorii, ale nie w życiu that’s how it is in theory, but not in practice a. real life- zupełnie nie zna życia he’s totally inexperienced- historia z życia wzięta a true-life story6. (witalność) life, energy- być pełnym życia to be full of life a. vigour- tryskać życiem to be bursting with energy- z życiem, panowie! look lively, men! pot.7. (ruch) life- miasto od świtu tętni a. kipi życiem the city pulsates with life from the crack of dawn- po latach zastoju życie budzi się w tutejszych miasteczkach after years of stagnation the local villages are coming (back) to life8. (środowisko) life- poznać życie mieszkańców/szlachty to learn about the life of the locals/nobility- życie publiczne/społeczne/kulturalne public/social/cultural life9 (funkcjonowanie) life- średni czas życia samochodu the average life of a car- państwo nie może utrzymywać przy życiu nierentownych przedsiębiorstw the state can’t keep unprofitable companies alive- □ nocne życie miasta the city’s nightlife- życie intymne sb’s love life- życie osobiste a. prywatne private life- życie wieczne Relig. eternal a. everlasting life- brać życie lekko to be light-hearted- brać życie na serio a. patrzeć poważnie na życie to take life seriously- być bez życia to be lifeless- być czyimś życiem książk. to be sb’s life- być nie do życia (być słabym) to be half dead a. more dead than alive; (być niezaradnym) to not be cut out for this life a. world; (o mieście) to be impossible a. hard to live in- dać komuś życie książk. to give sb the gift of life- dać znak życia (napisać list) to drop a line- darować komuś życie książk. to spare sb’s life- jeśli ci życie miłe książk. if you value your life- w szkole nie miał życia, koledzy go szykanowali pot. he had a hard a. tough time at school, he was bullied all the time- mężczyzna/kobieta mojego życia the man/woman in my life- mieć święte życie to live a. lead the life of Riley pot.- mieć własne życie to have a life of one’s own, to live one’s own life- ma życie usłane różami his life is a bed of roses- nie zaznać a. zakosztować życia to not taste life- póki życia przest. until a. to the end of one’s days- przypłacić a. okupić coś życiem książk. to pay for sth with one’s life, to lay down a. give one’s life for sth- samo życie that’s life, such is life- sprawa a. kwestia życia i śmierci a matter of life and death- szkoła życia książk. school of hard knocks- tchnąć w coś życie książk. to breathe (new) life into sth- usunąć się z czyjegoś życia książk. to part company with sb- wchodzić w życie [młodzież, nastolatek] to leave home; [ustawa, przepis] to come into a. to take effect- wprowadzić a. wcielić coś w życie to bring a. put sth into effect- złamać sobie/komuś życie to make one’s/sb’s life a misery- życie się ledwie w nim kołacze he’s ready to give up the ghostThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życi|e
-
14 da|ć
pf — da|wać impf (dam — daję) Ⅰ vt 1. (przekazać, darować) to give- dać komuś coś to give sth to sb, to give sb sth- dać napiwek to give a tip- dać zaliczkę to leave a. put down a deposit- na urodziny rodzice dali mi encyklopedię my parents gave me an encyclopedia for my birthday- dała mi to zdjęcie na pamiątkę she gave me this photo as a memento- dał nam paczkę dla ojca he gave us a parcel for Father a. our father- prosiłam, ale nie dał mi ani grosza I asked him, but he didn’t give me a penny- w zamian za pocztówki dał mi serię znaczków in exchange for the postcards he gave me a series of stamps- dużo/wszystko bym dał za pewność, że sprawa zostanie załatwiona I’d give a lot/anything to be sure that things will be settled okay- dać z siebie wszystko to do one’s utmost, to give one’s all2. (podać) to give, to pass- daj mi rękę give me your hand- daj (mi) gazetę/nożyczki/sól pass (me) the newspaper/scissors/salt- daj mi chleb (całość) pass (me) the loaf, will you?- daj mi chleba (trochę) pass me some bread, will you?- lekarz dał mi antybiotyki pot. the doctor gave me some antibiotics- dać komuś zastrzyk pot. to give sb an injection- dawać przykłady to give examples3. (udostępnić) to give- dać komuś swój adres/telefon to give sb one’s address/phone number- dać komuś kwaterę to give sb a room- dać komuś nocleg to give sb a room for the night- ojciec dał mi samochód na cały dzień Dad let me have the car for the whole day- dać komuś jeść/pić to give sb something to eat/drink4. (umożliwić) to give- dać komuś okazję do czegoś to give sb a chance a. opportunity to do sth- dać komuś pracę to give sb a job- studia dają możliwość lepszej pracy higher education gives you the chance of a better job- to stanowisko daje pewne przywileje the post gives you a. offers certain privileges- jej zachowanie dało powód do wielu plotek her behaviour gave rise to many rumours- festiwal daje (artystom) okazję wybicia się the festival gives artists the chance to make a name for themselves- biegacz nie dał szans rywalom the runner didn’t give his rivals a chance- dałem jej czas do namysłu I gave her some time to think it over- dane mi było współpracować z wielkimi aktorami książk. I had the opportunity of working with some outstanding actors- nie dane mu było zaznać spokoju książk. he was never to know peace5. (udzielić) give- dać komuś awans/rozwód to give sb (a) promotion/a divorce- dać komuś błogosławieństwo to bless sb, to give sb one’s blessing- dać komuś dymisję to dismiss sb- dawać lekcje/korepetycje to give (private) lessons a. tuition- dać komuś naganę to reprimand sb- dać komuś odpowiedź to give sb one’s a. an answer- muszę dać odpowiedź w ciągu trzech dni I have to give my answer within three days- dać komuś ślub to marry sb- sędzia dał im łagodny wyrok the judge gave them a light sentence- dać komuś imię/przezwisko to give sb a name/nickname- dać dziecku (na) imię Edward to give a child the name (of) Edward6. (oddać) to take- dać bieliznę pościelową do pralni to take a. send the bed linen to the laundry- dać buty do szewca to take one’s shoes to the cobbler’s a. a shoe repair shop- dać samochód do warsztatu to take one’s car to a garage- dać ogłoszenie do prasy to put an advert in the paper- dać dziecko do prywatnej szkoły pot. to send a child to a private school- nie dam dziadka do domu starców pot. I won’t put Grandad in a. send Grandad to an old people’s home7. (przynieść) to give, to bring [rezultat, wynik]- dać zysk to yield a. bring in a profit- leczenie nie dało efektu the treatment didn’t produce the desired effect- dawać komuś przyjemność to give sb pleasure- praca z dziećmi dała jej dużo satysfakcji working with children gave her a lot of satisfaction- dać komuś wiedzę/wyobrażenie o czymś to give sb knowledge/an idea of sth- dwa plus dwa daje cztery two plus two makes a. equals four- to nic nie daje a. da that’s no use a. good- dyskusja z nim nic nie da talking to him won’t do any good8. (wystąpić) to give [koncert, wykład, przedstawienie]- piłkarze dali pokaz nieudolności the footballers gave a display of incompetence- nauczyciel religii dawał nam same dobre stopnie the religion teacher gave us all good marks- za referat daję ci szóstkę I’m giving you an A for your talk in class- za ten skok sędziowie nie dadzą jej dużo punktów the judges won’t give her many points for that jump- jurorzy jednomyślnie dali mu pierwszą lokatę the judges unanimously awarded him first place- krowy dają mleko cows give milk- ogień daje dużo ciepła fire gives out a. off a lot of heat- drzewo dawało przyjemny cień the tree gave us some pleasant shade- tu damy stół, a tam fotel we’ll put the table here and the armchair there- spis treści damy na początku we’ll put the table of contents at the front- na dno garnka dajemy trochę oleju we put a little oil in the bottom of the saucepan- sklepikarka daje mi na kredyt the shopkeeper sells me things on credit- w tym sklepie dają telewizory na raty in this shop you can get TV sets on hire purchase- dać dźwignię do przodu/tyłu to move a lever forwards/backwards- daj trochę w tył move (it) back a bit- dał krok do przodu he took a step forward14. pot. (zapłacić) to give, to pay- ile dałaś za ten płaszcz? how much did you give a. pay for that coat?- dałeś za to więcej, niż było warte you gave a. paid more for it than it was worth- dają mu krocie za każdy obraz he gets a fortune for every painting- dać komuś łapówkę to bribe sb, to give sb a bribe- kto da więcej? (w licytacji) any advance on that?Ⅱ vi 1. (pozwolić) to let, to allow- dać komuś coś zrobić to let sb do sth, to allow sb to do sth- pies nie dał mi wejść the dog wouldn’t let me in- rodzice nie dali mi głośno słuchać muzyki my parents didn’t allow me to listen to loud music- nie przerywaj, daj mi powiedzieć do końca stop interrupting and let me finish what I’m saying- dał się prowadzić jak dziecko he allowed himself to be led like a child- a ja, idiota, dałem im się oszukać and I, like an idiot, let them trick me- jest ambitna i nie daje sobą kierować she’s ambitious and won’t let anyone control her- dała sobie obciąć/ufarbować włosy she had her hair cut/dyed2. (uderzyć) to give [sb] one pot.- dać komuś w twarz to give sb one in the face- nie wytrzymał i dał mu w zęby he lost his patience and gave him one in the teeth- jak to jeszcze raz ruszysz, dam ci po łapach if you touch that again, I’ll rap your knuckles3. posp. (o kobiecie) (odbyć stosunek) to sleep (komuś with sb); to give oneself przest. (komuś to sb)- dała mu/nie dała mu he had it off/didn’t have it off with her GB wulg.- daje, komu popadnie she sleeps around a lot pot.Ⅲ dać się — dawać się pot. 1. (można) to be possible- drzwi nie dają się otworzyć the door won’t open- tego nie da się przewidzieć that’s impossible to predict- tego nie da się wyjaśnić it can’t be explained- w oddali dał się słyszeć warkot samochodu the throbbing of a car’s engine could be heard in the distance- ile się da as much/many as possible- robić/jeść co się da to do/eat what one can- musimy uciekać, gdzie się da we’ll have to escape wherever we can- zadzwoń do mnie, jak się da give me a call if you can- jak tylko się da, to przyjadę if it’s at all possible, I’ll come- dokuczali jej jak się (tylko) da they annoyed her in every possible way- da się zrobić it can be done- czemu ma się nie dać? why shouldn’t it be possible?2. (poddać się) nie daj/dajcie się don’t give in a. up Ⅳ daj inter. (here,) let- daj, pomogę ci here, let me help you- daj, pozmywam/posprzątam here, I’ll wash up/clean up■ dałbym jej 40 lat I’d say she was 40- dać komuś lekcję a. nauczkę to teach sb a lesson- dać komuś przykład to set an example for sb- spotkajmy się, dajmy na to jutro let’s meet, say tomorrow- dajmy na to, że dostaniesz tę pracę suppose a. let’s say you do get the job- ja ci/mu dam! pot. I’ll teach a. show you/him!- jak się da, to się zrobi pot., żart. let’s see the colour of your money firstThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > da|ć
-
15 woln|y1
Ⅰ adj. 1. (niezależny) free- wolny chłop a free peasant- jestem wolnym człowiekiem i sama będę decydowała o swoim losie I’m a free person and I’ll decide for myself what I’m going to do with my life- wolny jak ptak (as) free as a bird2. (na swobodzie) [osoba, zwierzę] free 3. (niepodległy) [kraj, naród] free, independent- wolne miasto Admin., Polit. a free city4. (nieograniczony) [rynek, prasa, wybory] free- wypracowanie na temat wolny a free composition- wolne wnioski any other business, AOB GB5. (niezajęty) [miejsce, stolik] free- niestety, nie mamy wolnych pokoi sorry, we have no vacancies- nie mieć wolnej ręki to not have a hand free- jest wolny etat w dziale finansowym there’s a vacancy in the accounts department- mam teraz dużo wolnego czasu I’ve got a lot of free a. spare time now- czy jesteś wolna dziś wieczorem? are you free tonight?- to wszystko na dzisiaj, jesteście wolni that’s all for today, you’re free to go- czy pan dyrektor jest wolny? is the manager free a. available now?- nie znalazłem wolnej taksówki all the taxis were taken- czas wolny od pracy free a. leisure time- 3 maja jest dniem wolnym od pracy the 3rd of May is a public holiday6. (nieżonaty, niezamężna) single, unmarried- stanu wolnego single, unmarried7. (pozbawiony czegoś) wolny od czegoś free from a. of sth- powietrze wolne od spalin clean air- inwestycja wolna od ryzyka a risk-free ivestment- niebo wolne od chmur a cloudless sky- dochód wolny od podatku a tax-free income- towary wolne od cła duty-free goods8. pot. [stolec] loose 9 Chem. [pierwiastek, atom] free 10 Sport rzut wolny a free kick Ⅱ m pers. free man Ⅲ m inanim. środ., Sport free kick Ⅳ wolne n sgt pot. day off, time off- wziąć wolne to take (some) time off- zrobić sobie kilka dni wolnego to take a few days off- dziś mam wolne today is my day off- □ wolny przekład a. wolne tłumaczenie free translation- mieć wolną rękę to have (a) free rein a. free hand- odpowiadać z wolnej stopy Prawo to be released pending trialThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > woln|y1
-
16 zaj|ąć
pf — zaj|mować impf (zajmę, zajęła, zajęli — zajmuję) Ⅰ vt 1. (wypełnić przestrzeń) to take up, to occupy, to fill- stół zajmował środek pokoju a large table occupied the middle of the room- tłum zajął cały plac the crowd filled the whole square- tabelki zajmują zbyt dużo miejsca the tables take up too much space- wojsko zajęło nowe pozycje the army took up new positions2. (siąść) to take [miejsce]- zająć stolik to take a table- zajmij mi miejsce, dobrze? keep a seat for me, please- „przepraszam, czy to miejsce jest wolne?” – „nie, zajęte” ‘excuse me, is this seat vacant?’ – ‘no, it’s taken’3. (w klasyfikacji, hierarchii) zająć pierwsze/ostatnie miejsce na liście to be first/last on the list- zajmować ważne/odpowiedzialne/dobrze płatne stanowisko w firmie to have an important/a responsible/a well-paid position in the company- zajmować wysokie stanowisko to be highly placed4. (wziąć w użytkowanie) to take, to occupy- firma zajęła całe piętro the company occupies the whole floor- zajęła najlepszy apartament w hotelu she took the best suite in the hotel- długo będziesz zajmować kuchnię/łazienkę? are you going to occupy the kitchen/bathroom a. be in the kitchen/bathroom for long?5. (zawładnąć) to occupy [miasto, terytorium] 6. (wypełnić czas) to take- robienie zakupów zajmowało dużo czasu the shopping took (up) a lot of time- dotarcie na miejsce zajmie nam pół godziny it will take us half an hour to get there- mogę ci zająć chwilkę? could you spare a minute?7. (zaciekawić) to absorb- książka/audycja bardzo nas zajęła the book/broadcast absorbed us- spróbuj zająć ich jakimś opowiadaniem try to entertain them with some anecdote- zajmij czymś dzieci, bo zaczną psocić occupy the children with something or they’ll be up to mischief8. (zarekwirować) to distrain- komornik zajął im meble the bailiff distrained their furniture9 (rozprzestrzenić się) [choroba] to affect; [ogień] to take hold- gruźlica zajęła oba płuca both lungs have been affected by TB- płomienie zajęły większą część dachu the flames took hold of most of the roof10 Polit., Wojsk. to occupy [miasto, teren] Ⅱ zająć się — zajmować się 1. (zacząć coś robić) to take up- na emeryturze zajął się ogródkiem when he retired he took up gardening- czym zajmuje się jego firma? what does his company do?- zrezygnowała z pracy i zajęła się domem she gave up her job and became a housewife2. (zaopiekować się) to take care (kimś/czymś of sb/sth)- zajmować się dziećmi to take care of children- zajmować się gośćmi to entertain guests3. (zapalić się) to catch fire- od płonącej stodoły zajęły się dalsze zabudowania other buildings caught fire from the burning barn■ zająć stanowisko to take a. adopt a stanceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zaj|ąć
-
17 raz
1. - zu; -zy; loc sg - zie; m(przy oznaczaniu wielokrotności, porównywaniu itp.) time, ( cios) blowdwa razy więcej — (osób, książek) twice as many; (wody, pieniędzy, rozumu) twice as much
raz na tydzień/rok — once a week/year
jeszcze raz — one more time, once again
na razie — ( do tej pory) as yet; ( tymczasem) for the moment, for the time being
na razie! — pot so long! (pot)
od razu — straight away lub off, at once
po raz pierwszy/trzeci — for the first/third time
tym/innym razem — this/another time
za każdym razem — each lub every time
w razie raz — +gen in the event of
w razie potrzeby — if necessary lub required, should the need arise
w każdym (bądź) razie — at any rate, in any case
w najlepszym/najgorszym razie — at best/worst
2. numw przeciwnym razie — otherwise, or else
3. advraz, dwa, trzy... — one, two, three...
( pewnego razu) once (upon a time)* * *mi1. pl. blows.2. (sytuacja, okoliczność) time; raz po raz l. za razem time after time; innym razem some other time; pewnego razu once; tym razem this time; na drugi raz next time; na razie (= tymczasem) for the time being; na razie! pot. see you!; na razie nie not yet; w każdym razie in any case, at any rate; w najlepszym razie at best; w najgorszym razie at worst; w przeciwnym razie otherwise, or else; w takim razie so, well then, in that case; w żadnym razie no way, by no means; w razie czego just in case; w razie pożaru in the event l. case of fire; w razie potrzeby if need be; w sam raz just fine l. right; przejść od razu do rzeczy get straight to the point; tak od razu offhand, just like that; trzeba było tak od razu mówić! why didn't you say so in the first place?!.3. ( wielokrotność) time; (jeden) raz once; dwa razy twice; dwa razy dwa two times two; dwa razy więcej ( policzalne) two times more; ( niepoliczalne) twice as much; pierwszy raz first time; za pierwszym razem on the first go, at the first attempt; pierwszy raz słyszę I've never heard that before; raz na jakiś czas from time to time; raz na miesiąc/rok once a month/year, monthly/annually; po raz pierwszy for the first time; raz na zawsze for good, once and for all; raz czy dwa once or twice; raz w życiu once in a lifetime; ani razu not a single time; choć raz just once, just for once; ile razy? how many times?; jeszcze raz once again, once more; na raz at once; zerknij na to jeszcze raz take another look at it; nie raz, nie dwa many a time, more than once; od razu straightaway, at once; za każdym razem every time, each time, whenever.adv.1. (= kiedyś) once; raz go widziałem I saw him once.2. (= wreszcie) at last.3. (= ostatecznie) eventually, finally.num.indecl. pot. (= jeden) one; raz, dwa, trzy... one, two, three...; raz dwa (= błyskawicznie) in no time.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > raz
-
18 droga
( pas terenu) road; ( trasa) way; ( właściwy kierunek) way; ( podróż) journey; ( odległość między dwoma punktami) distance; (przen) wayDroga Krzyżowa — REL the Way of the Cross
drogą lotniczą/morską — by air/sea
drogą służbową/urzędową — through official channels
drogi oddechowe/moczowe — respiratory/urinary tract
być na dobrej/złej drodze — to be on the right/wrong track
stawać (stanąć perf) komuś na drodze — to stand lub be in sb's way
po drodze — on the way, en route
swoją drogą... — still,...
w drodze wyjątku — by way of exception, as an exception
pięć minut drogi (stąd) — ( piechotą) five minutes' walk (from here); ( samochodem) five minutes' drive (from here)
sprowadzać (sprowadzić perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *I.droga1f.Gen.pl. dróg1. (= trakt) road; główna droga main road; boczna droga side road, by-road; droga publiczna public road; droga dojazdowa access road; skrzyżowanie dróg intersection, junction, crossroads; szeroka/wąska droga broad/narrow road; wyboista/równa droga bumpy/smooth road; gęsta sieć dróg extensive road network; zły stan dróg bad condition of the roads; droga bita macadam, macadamized road; droga gruntowa dirt road; swoją drogą nie masz racji while we are at it, you're wrong; to swoją drogą that's a different story; być na rozstajnych drogach be at crossroads; rozbój na prostej drodze barefaced robbery; wszystkie drogi prowadzą do Rzymu all roads lead to Rome.2. (= szlak) route, way, track; przewozić towary drogą morską/powietrzną/lądową transport goods by sea/air/land; droga żelazna przest. railroad; droga startowa lotn. runway; droga hamowania braking distance, stopping distance; droga strategiczna strategic route; drogi oddechowe anat. respiratory tract; drogi żółciowe anat. bile ducts; drogi łzowe anat. lacrimal ducts, lachrymal ducts; Droga Mleczna astron. Milky Way; przekazywać wiadomości drogą radiową transmit messages by radio; zgodzę się na to w drodze wyjątku I'll agree to that by way of exception; in that case I'll make an exception; być na drodze do sławy be on the road to fame; moje plany wakacyjne są na dobrej drodze my vacation l. holiday plans are on the right track; pójść niewłaściwą drogą go the wrong way, take the wrong path; kpisz, czy o drogę pytasz? pot. and I'm supposed to believe you don't know a thing about it?; nie tędy droga that's not the way to do it.3. (= trasa) way; zmyliłem drogę I lost my way; nadłożyć drogi take a roundabout way; czy może pani wskazać mi drogę do muzeum? can you show me the way to the museum?, which way to the museum, please?; dlaczego zawróciłeś z raz obranej drogi? why have turned back from the path you took?; tędy wiodła jedyna droga ucieczki that was the only escape (route); dalsza droga prowadzi przez Francję i Hiszpanię do Portugalii then you have to travel through France and Spain to Portugal; droga wolna kol. the coast is clear; (rób, jak chcesz -) wolna droga! do as you please; suit yourself; it's a free country; klasztor był o jakieś dwie godziny drogi stąd the monastery was some two hours away; pięć minut drogi stąd piechotą five minutes' walk from here; pięć minut drogi stąd samochodem five minutes' drive from here; to jest kawał drogi stąd that's a long way from here; odciąć komuś drogę odwrotu t. przen. cut off sb's escape route; torować sobie drogę do sukcesu pave one's way to success; stawać komuś na drodze stand in sb's way l. path; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; zatrzymać się w pół drogi stop half way there; zamknąć komuś drogę do kariery block l. stand in the way of sb's career, close the door on sb's career.4. (= podróż) journey, travel, voyage; droga powrotna return journey; ruszyć w drogę depart, set off l. out; pot. hit the road; być gotowym do drogi be ready to set off l. out; odpoczywać po długiej drodze rest after a long journey; jestem w drodze od trzech dni I have been on the road for three days; odbyć drogę pieszo travel on foot; Droga Krzyżowa rz.-kat. the Way of the Cross, the Stations of the Cross; droga krzyżowa przen. bearing one's cross; dziecko jest w drodze child is on the way; po drodze wstąp do nich drop in on them on your way; w drodze do domu on the way home; krzyżyk na drogę good riddance (to bad rubbish); it's your funeral; it's no skin off my nose l. back; szerokiej drogi! have a safe journey l. trip!; w drogę! let's go!, move!; z drogi! get out of my way!; komu w drogę, temu czas I, we, etc. must be off; it's high time I, we, etc. went; we should be going soon l. getting along now; it's about time I, we, etc. left l. hit the road l. trail.5. (= metoda działania) way; nie sądzę, żeby to była właściwa droga do pozyskania przychylności dziekana I don't think this is the right way to get the dean's support; osiagnął te wyniki drogą żmudnych badań he obtained these results after painstaking research; przekazać coś drogą służbową communicate sth through official channels; rozstrzygnąć spór na drodze prawnej settle a matter by legal action; rozstrzygnąć spór na drodze sądowej settle a matter in court; dochodzić swoich praw na drodze sądowej seek justice in court; kroczyć swoją własną drogą take one's own road; chodzić własnymi drogami follow one's own path; ona nie może znaleźć drogi do swojej córki she can't get through to her own daughter; sprowadzać kogoś na złą drogę lead sb astray.6. fiz. path.II.droga2f.Gen. - giej dear, love, honey; ależ moja droga, nie masz racji but my dear, you're quite wrong l. mistaken; zrobię wszystko dla mojej najdroższej I'll do anything for my love.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > droga
-
19 schodzić
( iść w dół) to go down; (z konia, roweru) to dismount, to get off; (z fotela, kanapy) to get off, (o samolocie, drodze) to descend; ( o łodzi podwodnej) to submerge; (pot: sprzedawać się) to sell, (o plamie, pierścionku) to come offschodzić z kursu — to stray lub swerve from the course
* * *ipf.1. (po drabinie, schodach) go down, descend; przen. ( o lawinie) strike; schodzić po schodach come down the stairs, descend the stairs; schodzić po drabinie climb down the ladder; schodzić do lądowania lotn. descend.2. (na bok, z drogi) step aside, move over; zejdź mi z drogi! off my way!; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; schodzić komuś z oczu get out of sb's face; schodzić z uczciwej drogi l. na manowce stray (from the straight and narrow); schodzić z kursu żegl., lotn. deviate from the course; schodzić z taśmy produkcyjnej become available; schodzić z tego świata breathe one's last, pass away; schodzić na drugi plan take second place; dyskusja schodzi na temat... conversation steers in the direction of...3. (= dawać się usunąć) come off; plama nie schodzi the stain won't come off.4. (= zsiadać) (z kanapy, fotela) get off; (z konia, roweru) dismount.5. ( o czasie) (= wymagać) take; (= mijać) go by, pass; schodzi na tym sporo czasu it takes a lot of time; zawsze schodzi nam trochę czasu na przygotowaniach preparation will always take (some) time; tydzień schodzi zanim się obejrzysz a week goes by before you know it.6. handl. (= sprzedawać się) sell.pf.1. (= przemierzyć) walk; schodzić całe miasto walk all around town.2. ( buty) wear thin.ipf.1. (= gromadzić się) gather; (= stopniowo nadchodzić) trickle in.2. (= stykać się) touch.3. (= odbywać się jednocześnie) coincide.4. pot. (= łączyć się w parę) hit it off.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > schodzić
-
20 pozw|olić
pf — pozw|alać1 impf Ⅰ vi 1. (zgodzić się) to let, to allow- pozwolić komuś coś zrobić a. na zrobienie czegoś to let sb do sth a. to allow sb to do sth- na wszystko mu pozwalają they let him do whatever he likes- rodzice nie pozwalali mi wracać po zmroku my parents wouldn’t let me come (back) home after dark- pozwólcie mu mówić let him speak- pozwolono mi wejść/go zobaczyć I was allowed (to go) inside/to see him- nie pozwolę, żeby mnie wykorzystywali! I won’t have them exploit me!- nie możemy pozwolić, żeby mieszkali w hotelu we can’t have them staying in a hotel- nie pozwól się tak traktować don’t let them treat you like that- pozwoli pan, że o coś zapytam książk. let me ask you something- a teraz, jeśli pan pozwoli, chciałbym… książk. now, if you permit, I would like to… książk.- pozwoli pan, że się przedstawię książk. allow me to a. let me introduce myself książk.- pozwoli pan, że dokończę książk. please, let me finish- pozwolą panowie, że panów opuszczę książk. would you excuse me, gentlemen książk.- pozwól, że zapalę książk. do you mind if I smoke?- pozwoli pani jeszcze herbaty? książk. would you care for some more tea? książk.2. (umożliwić) [warunki, zdrowie] to permit, to allow- jeżeli czas/pogoda pozwoli if time/the weather permits- to nam pozwoli ograniczyć koszty this will permit us to cut the costs- wzruszenie nie pozwalało mu mówić he was so moved (that) he couldn’t utter a word- duma nie pozwala jej przyznać się do błędu her pride won’t let her admit she made a mistake3. książk. (zaproponować pójście) pan pozwoli ze mną do gabinetu would you please come to my office?- pozwól no tutaj come here, please- niech pani pozwoli na chwileczkę could you come here for a moment, please?Ⅱ pozwolić sobie — pozwalać sobie 1. (mieć możliwość) mogę sobie pozwolić na wyjazd na narty I can afford a skiing holiday- nie mogę sobie pozwolić, żeby poświęcać na to tyle czasu I can’t afford to spend so much time on this2. pejor. (zachować się niewłaściwie) pozwolić sobie na zrobienie czegoś to take the liberty of doing sth- za dużo sobie pozwalać (w stosunku do kogoś) to take liberties (with sb)- nie pozwalaj sobie! what a cheek!- pozwalać sobie na niestosowne uwagi to make improper remarks- nigdy bym sobie na coś takiego nie pozwolił! I would have never done such a thing!3. książk. (w zwrotach grzecznościowych) pozwoliłem sobie otworzyć okno I took the liberty of opening the window- pozwolę sobie przeczytać ten fragment let me read this fragment- pozwalam a. pozwolę sobie przypomnieć, że… let me remind you that…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pozw|olić
См. также в других словарях:
take one's own time — phrasal see take one s time … Useful english dictionary
take time — ◇ People say that something takes some/no (etc.) time to describe how much time is needed for something to happen or be done. You have to be patient. Things like this take time. [=things like this cannot be done quickly] It may take some time for … Useful english dictionary
Time on (Australian rules football) — Time on in Australian Football League (AFL) is the portion of each quarter allocated for extra play which could not occur due to time being stopped. Each quarter has a specific length of playing time, which can vary in different forms of the game … Wikipedia
time off — n [U] time when you are officially allowed not to be at work or studying take/have/get etc time off ▪ Have you ever had to take time off for health reasons? … Dictionary of contemporary English
time — [tīm] n. [ME < OE tima, prob. < IE * dī men < base * dā(i) , to part, divide up > TIDE1] I duration; continuance 1. indefinite, unlimited duration in which things are considered as happening in the past, present, or future; every… … English World dictionary
time-lapse — ► ADJECTIVE ▪ (of a photographic technique) taking a sequence of frames at set intervals to record changes that take place slowly over time … English terms dictionary
Time travel — This article details time travel itself. For other uses, see Time Traveler. Time travel is the concept of moving between different moments in time in a manner analogous to moving between different points in space, either sending objects (or in… … Wikipedia
time — {{Roman}}I.{{/Roman}} noun 1 what is measured in minutes, hours, days, etc. TIME + VERB ▪ elapse, go by, pass ▪ As time went by we saw less and less of each other. ▪ The changing seasons mark the passing of time … Collocations dictionary
Time Works — Bigfinishbox title=Time Works series= Doctor Who number=80 featuring=Eighth Doctor Charley Pollard C rizz writer=Steve Lyons director=Edward Salt producer=Gary Russell Jason Haigh Ellery executive producer= production code=8YA set between= Other… … Wikipedia
take one's time — GO SLOWLY, dally, dawdle, delay, linger, drag one s feet, waste time, kill time; informal dilly dally; archaic tarry. → take * * * phrasal or take one s own time : to be leisurely about doing something * * * … Useful english dictionary
Take Action Tour — infobox music festival music festival name = Take Action Tour caption = location = United States years active = 1999 present founders = Sub City Records and Hopeless Records dates = February April genre = Emo, Indie, Post hardcore, Pop punk,… … Wikipedia
